Wat is loopgraafvoet of trench foot?
Loopgraafvoet, of trench foot, is een ernstige aandoening die ontstaat doordat je voeten te lang nat zijn. De toestand werd voor het eerst bekend tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen soldaten een loopgrafvoet kregen door te vechten in koude, natte omstandigheden in de loopgraven zonder de extra sokken of laarzen om hun voeten droog te houden.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog kwamen naar schatting duizenden soldaten om het leven door een loopgraafvoet door het vechten in de loopgraven. Hier is de naam loopgraafvoet of trench foot (trench is Engels voor loopgraaf) aan te danken.
Sinds de beruchte uitbraak van loopgraafvoet tijdens de Eerste Wereldoorlog is er nu meer aandacht voor het belang voor het droog houden van je voeten. Het is echter nog steeds mogelijk om zelfs vandaag een loopgraafvoet te krijgen als je je voeten voeten te lang aan koude en natte omstandigheden blootstelt.
Lees zeker verder om meer te weten te komen over loopgraafvoet en welke stappen je kan nemen om dit te behandelen en te voorkomen.
Wat zijn trench foot symptomen?
Als je een loopgraafvoet hebt zal je dit zichtbaar zijn op je voeten. Zo zou je onder andere volgende problemen opmerken:
- blaren
- vlekkerige huid
- roodheid
- huidweefsel dat sterft en van je voet valt
Bovendien kan loopgraafvoet ook voor een verschillend gevoel in je voeten zorgen zoals:
- koude
- zwaar gevoel
- doof gevoel
- pijn bij blootstelling aan hitte
- aanhoudende jeuk
- prikkelbaarheid
- tintelingen
Deze symptomen van loopgraafvoet kunnen slechts een deel van de voeten treffen. Maar in de meest ernstige gevallen kunnen deze zich over je hele voet verspreiden, inclusief je tenen.
Wat zijn de oorzaken van trench foot?
Loopgraafvoet wordt veroorzaakt door natte voeten die niet goed drogen. Het komt meestal voor koude temperaturen van -1˚C tot 4˚C. Loopgraafvoet kan echter zelfs voorkomen in woestijnklimaten.
Het hangt allemaal af van hoe nat dat je voeten eigenlijk worden en niet noodzakelijk hoe koud ze zijn (in tegenstelling tot bevriezing). Langdurig met natte sokken in schoenen staan heeft de neiging het erger te maken in vergelijking met andere activiteiten, zoals zwemmen met waterschoenen.
Bij langdurige kou en nattigheid kunnen je voeten de bloedsomloop en zenuwfunctie verliezen. Ze worden ook verstoken van de zuurstof en voedingsstoffen die je bloed normaal door je voeten laten stromen. Soms kan het verlies van zenuwfunctie dan ook weer andere symptomen, zoals pijn, minder laten opvallen.
Op termijn kan loopgraafvoet leiden tot ernstige complicaties als je ze niet behandeld zoals onder andere:
- amputaties
- ernstige blaren
- niet meer kunnen lopen op de trench foot
- koudvuur of weefselverlies
- permanente zenuwbeschadiging
- zweren
Je kan ook vatbaarder zijn voor andere complicaties als je wonden hebt op je voeten. Als je herstellende bent van een loopgraafvoet, moet je zeker op je hoede zijn voor tekenen van een infectie, zoals zwelling of etteren van de wonden.
Blaren tussen tenen
Hoe kan je ze behandelen?
Omdat medische professionals op termijn meer hebben geleerd over loopgraafvoet, is de behandeling dan ook uitermate geëvalueerd geëvolueerd. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de loopgraafvoet voor het eerst behandeld met bedrust. Soldaten werden ook behandeld met voetwassers gemaakt van lood en opium.
Naarmate hun toestand verbeterde, werden massages uitgevoerd en plantaardige oliën (zoals olijfolie) aangebracht. Als de symptomen van de loopgraafvoet erger werden, was soms amputatie nodig om te voorkomen dat circulatieproblemen zich naar andere delen van het lichaam verspreiden.
Tegenwoordig wordt loopgraafvoet behandeld met relatief eenvoudige methoden. Ten eerste moet je rusten en de aangetaste voet hoger plaatsen om de bloedsomloop in de voet te stimuleren. Dit zal dan ook nieuwe blaren en wonden voorkomen. Ibuprofen kan pijn en zwelling helpen verlichten.
Veel mensen kunnen echter geen ibuprofen verdragen spreek er dan zeker over met je huisarts die kan eventueel paracetamol aanbevelen om de pijn te verminderen. Hou er echter rekening mee dat paracetamol de zwelling van je voeten niet gaat verminderen.
Vroege symptomen van loopgraafvoet kunnen ook worden behandeld met eenvoudige middeltjes. Volgens de centra voor ziektebestrijding en -preventie kan je enkele van dezelfde technieken gebruiken als bij bevriezing. Hier is wat je moet doen:
- doe zeker je sokken uit
- vermijd het dragen van vuile sokken in bed
- maak het getroffen gebied meteen schoon
- droog je voeten grondig af
- Breng een warmtezak of een kersenpitkussen aan op het getroffen gebied gedurende maximaal vijf minuten
Als de symptomen van een loopgraafvoet na deze zelf behandelingen niet verbeteren, is het tijd om je huisarts te raadplegen om verdere complicaties te voorkomen.
Is trench foot besmettelijk?
Loopgraafvoet is niet besmettelijk. Hou er echter rekening mee dat als je met een groep mensen je in de dezelfde omstandigheden bevindt er verschillende zijn die dezelfde symptomen gaan vertonen.
Dit ligt dan niet aan de besmettelijkheid maar aan de situatie waarin de groep zich bevindt en dat is bijvoorbeeld een natte koude omgeving. Enkele voorbeelden zijn een jeugdbeweging die samen op kamp is en zijn activiteiten in weer en wind uitvoert, maar evenzeer een groep bouwvakkers die in dezelfde klimatologische omstandigheden aan het werk zijn.
Hoe kan je trench foot vermijden?
Als de loopgraafvoet vroeg wordt opgemerkt, kan deze worden behandeld zonder dat er verdere complicaties zullen optreden. Eén van de beste manieren om de symptomen en gezondheidsrisico’s van loopgraafvoet te vermijden, is door natte voeten helemaal te vermijden.
Zorg ervoor dat je extra sokken en schoenen bij de hand hebt, vooral als je langere tijd buiten bent. Het is altijd handig om een droog paar sokken mee te nemen als je een flinke wandeling het maken. Ook als je staand werken buiten verricht is het handig om een droog paar sokken bij de hand te hebben.
Het is ook nuttig om je voeten voldoende te drogen nadat je sokken en schoenen hebt gedragen, zelfs als je voeten niet nat zijn geworden.
Atenstaedt RL. (2006). Trench foot: the medical response in the first World War 1914-18.
ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17219792
Schimelpfenig T. (2005). Non-freezing cold injury: immersion foot. nols.edu/media/filer_public/9f/85/9f855976-84ff-45d0-8866-22a3df8eeb25/nfci_for_wmi_webpage.pdf
Trench foot. (n.d.). vlib.us/medical/trenchfoot/penhallow.htm
Trench foot or immersion foot. (2014). cdc.gov/disasters/trenchfoot.html
